| Aantekeningen |
- Uit Gens Nostra, nr. 9 van september 2014:
Maritgen Laurensdr van der Hidde, gegoed in de Vroonlandse polder (1701,1710), overleden na 2 nov. 1711, trouwt (1) circa 1670 Hendrick Jansz (de) Graeff (Graaf), baggeraar, klein getaxeerde (1680), molenmeester van de Oudendijksepolder (1689-l690), zijn gezin bestond uit '4 1/2' personen (1680), tekende met een rondje met daarin een stip (1692), had Maritgen Dircx, dochter van Dirck Jansz Graef van de armen in de kost (1678-1680), overleden tussen 7 jan. 1692 en 14 juni 1694, broer van Jan Jansz Graeff; trouwt (2) Dirck Jansz van der Wel(l), molenmeester van de Oudendijkse polder (1683-1684, 1690-1691), armmeester te Esselickerwoude (1685-1686), leverde kazen aan de armen van Woubrugge (1686), verwekte bij zijn stiefdochter Maritgen de Graaf een zoon (1695), vluchtte (1696), verbannen uit Holland en West-Friesland.
Uit het eerste huwelijk zijn tussen 1664 en 1684 minimaal vier kinderen De Graaf geboren, waaronder de genoemde Maritgen. Op 28 mei 1668 kochten Arent Pietersz Sonnega en Hendrick Jansz Graeff een huis en erf te Woubrugge. Vijftien jaar later nam Hendrick de andere helft van Sonnega over. Van zijn schoonvader kocht Hendric 5 1/2 hond turfland in de Vroonlandse polder (1671). Aan zijn zwager Jan Jansz Cluijt alias Rosenboom deed hij zo'n vier hond land over in die polder (1687). Van Jan Lenaertsz van der Burgh kocht Hendrick in 1675 2 1/2 morgen in de Vroonlandse polder en in 1687 twee partije hooiland aldaar, voor 2682 gulden en 1110 gulden. En in 1690 kocht hij twee percelen in de Oudendijkse polder. Na zijn dood deed Trijntgen Laurens haar huis over aan haar zuster Maritgen.
Op 1 oktober 1694 bewees Maritgen als weduwe, geassisteerd met Hendrick Laurensz van der Hidde, haar broer, en Jan Jansz Roosenboom, haar zwager, haar kinderen hun vaderlijk erfdeel. De oudste Willem trad zelf op en Jan Jansz Graeff als oom en voogd over de drie jongste kinderen: Maritgen 20, Lijsbeth 16 1/2 en Jan 10 jaar. Maritgen bleef in het bezit van de volledige boedel en zou zorgen voor de opvoeding van de drie jongste kinderen, die bij het aangaan van een huwelijk f 212-10-0 zouden krijgen. De tweede echtgenote van Maritgen, Dirck Jansz van der Wel verkocht in 1695 namens haar land in de Oudendijkse polder.
Op 12 december 1695 beviel de ongehuwde Maritgei Hendricx de Graeff van een zoon. De grote vraag was natuurlijk wie de vader van het kind was. De vroed vrouw had toen de wettelijke plicht hiernaar bij de bevallende moeder te informeren. Op 9 januari 1691 legde zij hierover een getuigenis af: Maritgen had in barensnood verklaard dat zij door haar stiefvader Dirck Jansz van der Wel was 'beslaepen en geinpregneert en van niemand anders'. Drie andere getuigen verklaarden dat Maritgen na de bevalling om haar moeder had geroepen en tegen haar zei 'ogh moeder hoe heeft dle schelm mij bedrogen', waarmee zij Dirck Jansz van de Wel bedoelde.
Het zal ongetwijfeld het gesprek van de dag zijn geweest in Woubrugge. Een getrouwde man die een kind verwekte bij zijn stiefdochter! Dat mocht en dat kon natuurlijk niet. In de Woubrugse gemeenschap zal hierover de nodige reuring zijn ontstaan. Dat Dirck, die een bekend persoon was in het dorp en enig aanzien genood dit op zijn geweten had! Een rechtszaak kon dan ook niet uitblijven. Dirck werd voor het gerecht gedaagd en wel voor het college van welgeboren mannen. Op 21 januari 1696 kwamen zij voor het eerst bijeen. Aan hem werd de verklaring van de vroedvrouw en andere getuigen overlegd. Ook een extract van de huwelijksakte om te bewijzen dat het hier om een getrouwd man ging werd hen overhandigd. De baljuw eiste wegens 'schendig overspel' en 'abominabel incest' dat Dirck veroordeeld zou worden tot de doodstraf. Na drie zittingei luidde het vonnis dat Dirck levenlang werd verbannen uit Holland en West-Friesland, maar de vogel was al gevlogen. Dirck had het vonnis niet afgewacht en zich al voor de eerste rechtszitting uit de voeten gemaakt. Nadien is er niets meer van hen vernomen. De verlaten weduwe Maritgen Laurens is vermeld in de volgende akte van 3 juli 1702: Maritgen Laurens van der Hidde, voormaals weduwe van Hendrick Jansz Graeff, en laatst getrouwd met Dirck Janse van der Wel, verbannen uit Holland en West-Friesland, geassisteerd met Cornelis Jacobsz Geesdorp, transporteert aan de heer Dirck van der Aer, baljuw en schout van Esselickerwoude, een turfschuur en erve gelegen te Woubrugge te verongelden voor 40 roeden, belend zuid Sijmon en Hendrick Jacobsz van Leeuwen, west Aert Cornelisz de Vooght, noord Jan Jansz Roseboom, voor 225 gulden.
|
- 1711