| Aantekeningen |
- Bij de 3e foto:
Z. Bruins Slot was de laatste burgemeester van Alphen aan den Rijn die 'groot ceremonieel' droeg. Foto genomen tijdens zijn afscheid op 28 juni 1968, samen met zijn echtgenote.
Uit De Viersprong nr. 101:
Zwaantinius Bruins Slot (1903 - 1985), door J. Braker
In 'De Veenmol', het tijdschrift van de Historische Kring Hoogeveen, verscheen in 1994 een artikel van de hand van de heer J. Braker over bet leven van Zwaantinus Bruins Slot. Van 1957 tot 1968 was hij burgemeester van Alphen aan den Rijn. De redactie van 'De Veenmol' gaf ons toestemming dit artikel, enigszins aangepast, in 'De Viersprong' te publiceren. De heer Braker is in 2002 overleden. Aan dit artikel zijn nog enige aanvullingen en foto's uit de Alphense periode van Bruins Slot toegevoegd.
Inleiding
Zwaantinus Bruins Slot werd op 7 juni 1903 te Weesp geboren, aan boord van het schip van zijn ouders. Hij was een zoon van Pieter Bruins Slot. ook wel 'Piet met de baard' genoemd, en Hanke Naber. Zwaantinus trouwde op 4 september 1926 met tle 20-jarige Johanetta Jantina Padding. Zij kregen zeven kinderen, eerst vier dochters en daarna drie zonen. Hij overleed op 23 november 1985 te Alphen aan den Rijn en werd in het familiegraf te Hoogeveen begraven. Toen zijn vrouw op 17 oktober 1988 was overleden, wrerd zij eveneens in Hoogeveen ter aarde besteld.
Pieter Bruins Slot
Vader Pieter Bruins Slot was eigenaar van de tjalk 'Risico' en had zijn domicilie in Hoogeveen. Hij verkocht zijn schip op 43-jarige leeftijd en ging rentenieren. Later dreef hij een handel in turf en hout. Bij openbare verkopingen was hij aanwezig als 'plokschriever'1 en verder was hij •werkzaam in het verzekeringswezen. Pieter woonde in Hoogeveen en overleed op 8 mei 1945.
Zwaantinus Bruins Slot
Zwaantinus gaf al op jonge leeftijd te kennen dat hij geen schipper wilde worden. Hij had wel veel waardering voor het schippersvak en later zou blijken dat het avontuurlijke van het vak hem ook wel aantrok. Hij was een echte watersporter. Zwaantinus begon zijn loopbaan als kantoorbediende bij de Coöperatieve Zuivelfabriek in Hoogeveen. Daarna werd hij als boekhouder aangesteld bij de Groninger Bank in zijn woonplaats. Hij wilde echter meer en begon in 1923 een accountants- en administratiekantoor onder de naam Z. Bruins Slot Pzn. Als accountant was hij enige tijd belast met de leiding van een blikemballagefabriek, het latere Drenthina, en vervolgens Thomassen & Drijver-Verblifa N .V. geheten, een fabriek die ter bestrijding van de werkloosheid was opgericht.
Gemeente-ontvanger
In 1926 werd Z. Bruins Slot op 23-jarige leeftijd door het gemeentebestuur van Hoogeveen benoemd tot gemeente-ontvanger. Dit was ook het jaar dat hij trouwde. Hij kreeg van B&W toestemming zijn accountantspraktijk aan te houden. Behalve gemeente-ontvanger en accountant was hij ook een jaar lang onbezoldigd directeur van een andere vennootschap, die eveneens ter bestrijding van de werkloosheid was opgericht. Ook opende hij in Waddinxveen nog een accountantskantoor; voor dit bijkantoor had hij een goede kracht aangetrokken.
In 1932 moest hij zijn kantoren van de hand doen omdat cle gemeenteraad bezwaren maakte tegen de dubbelfunctie. Het kantooi in Hoogeveen werd overgenomen door zijn zwager, Roelof Smit, clie getrouwd was met Anna C.H. Padding. Tot de clientèle behoorden, historisch gegroeid, assurantiemaatschappijen, schippers verveners en veel klanten uit het midelen- en kleinbedrijf. In 1938/1939 trok Z. Bruins Slot algemene belangstelling toen bekend werd dat hij als gemeenteraadslid had gebroken met de plaatselijke fractie van de Christelijk Historische Unie. Inmiddels had hij gesolliciteen naar een functie als burgemeester.
Nijkerk
Met ingang van 15 februari 1939 werd Z. Bruins Slot benoemd tot burgemeester van de gemeente Nijkerk. In deze functie beleefde hij zijn moeilijkste jaren toen de Duitse bezetter zijn vaderlandsliefde zwaar op de proef stelde. Na de oorlog droeg hij in zijn knoopsgat de bouton van Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Op vragen daarover vertelde hij dat het ridderschap een overblijfsel was uit de oorlog. Na de oorlog moesten alle burgemeesters op schrift zetten wat zij in de bezettingsjaren hadden gedaan, wat voor goede dingen zij hadden volbracht. Bruins Slot weigerde dit te doen maar desondanks kwam hij met enkele andere burgemeesters als gedecoreerd man door de zuivering. In 1946 werd Z. Bruins Slot voorzitter van de Nederlands Protestants-Christelijke Schippersbond (NPCSB). Tot en met 31 december 1956 was hij burgemeester van Nijkerk. Er werd een laan naar hem vernoemd, de Bruins Slotlaan.
Alphen aan den Rijn
Vervolgens werd Z. Bruins Slot per 1 januari 1957 burgemeester van Alphen aan den Rijn. Bij zijn komst op 7 januari verklaarde hij dat er vanaf zijn benoeming bij hem geen schroom was geweest voor het vervullen van deze nieuwe taak: 'Mijn leven is vervuld geweest van idealen om de gemeenschap te dienen.' Hij had belangstelling voor alles wat bij de bevolking leefde. Na een periode van elf jaar nam hij afscheid wegens pensionering. In een bijzondere raadsvergadering, op 28 juni 1968, werd Bruins Slot benoemd tot ereburger van de gemeente, de hoogste onderscheiding die hem in plaatselijk verband kon worden gegeven. De hieraan verbonden legpenning was tot nu toe alleen verstrekt in zilver en brons; hij kreeg deze in goud met als inscriptie: 'Hij gaf zijn geest en kracht, tot hij zijn taak volbracht.' Daarbij bleef het niet. De straat met de dubbele rijbaan, die oost-west door Alphen-Noord loopt, heet nu Burgemeester Bruins Slotsingel. Hij had een mooie en vruchtbare ambtsperiode gekend, maakte een enorme groei mee van het inwonersaantal en was succesvol met zijn plannen voor een nieuw-industrieterrein (uitbreidingsplan 'West').
Over zijn nevenfuncties zei hij bij zijn afscheid dat zijn mooiste functie het voorzitterschap van de Johannesstichting in Nieuwveen en Huis ter Heide was. Voor deze stichting was hij toen bezig met een geheel nieuw project bij Zwammerdam, ('De Hooge Burch'. thans 'De Bruggen'). Zeker niet minder enthousiast werkte Bruins Slot ook als bestuurslid van de in Ermelo gevestigde Vereniging voor Christelijke Ziekenverzorging in Nederland. Uit hoofde van die functie heeft hij de voorbereiding en stichting van een groot streekziekenhuis in de gemeente Alphen aan den Rijn gestalte gegeven. Op 11 november 1966 opende staatssecretaris Kruisinga ziekenhuis 'Rijnoord'.
Aanvullingen van de redactie
De installatie van burgemeester Bruins Slot had een bijzonder hartelijk karakter. Enkele honderden mensen waren op maandag 7 januari naar het gemeentehuis gekomen. 'Deze grote belangstelling op een gewone werkdag duidt op goede bedoelingen', aldus de burgemeester. 'Ik hoop dat uw verwachtingen niet te boog gespannen zijn. Wij zullen soms maatregelen moeten voorbereiden en deswege voorstellen aan de raad doen die door alle inwoners niet altijd met onverdeelde vreugd zullen worden begroet, maar die toch in het belang van het algemeen dienen te worden genomen.''Bruins Slot verzekerde de gemeentesecretaris en het overige personeel dat zij op zijn medewerking konden rekenen, ook in hun persoonlijke belangen. 'De steun die ik ten slotte het meest nodig zal blijken te hebben moet ik zoeken in het vertrouwen van de burgerij. Het zal mijn voortdurend streven zijn dit vertrouwen te winnen. Wat er leeft onder de bevolking aan wensen, noden en idealen zal mijn niet verflauwende belangstelling hebben, Ik neem mij voor de burgerij voldoende gelegenheid te geven mij over hun belangen te verstaan. '
Het gezin Bruins Slot ging wonen in de ambtswoning aan het Burgemeester Visserpark nr. 4. In 1961 kocht Bruins Slot een woning in de Hoorn (nr. 132), tegenover het wegrestaurant van Avifauna. Bij het huis, lag zijn tjalk. De appel viel dus niet ver van de stam.
In 1964 vierde burgemeester Bruins Slot zijn 25-jarig jubileum als burgemeester, waarvan de laatste zeven jaar in Alphen aan den Rijn. In galakostuum schudde hij de hand van vele mensen clie hem kwamen gelukwensen. 'Dit was overweldigend'. Namens de raad sprak J. de Ruiter: 'U hebt al uw krachten ingezet voor de groei van Alphen. U hebt allerlei mogelijkheden geschapen voor hen die hier kwamen wonen; u hebt industrie aangetrokken en dat alles ging gepaard met grote zorg en verantwoordelijkheid. Daarvoor is de raad, die de grote lijnen van uw beleid altijd heeft gevolgd, u grote dank verschuldigd.' Tot mevr. Bruins Slot zei dhr. De Ruiter: 'U hebt heel wat meer gedaan dan men eigenlijk zou verwachten. U bent een sterke stimulans voor uw man.'
De raad schonk de burgemeester zijn portret, geschilderd door dhr. Rol te Noorden. Wethouder J. van den Berg noemde de zeven jaar voor Alphen aan den Rijn een periode van rust en samenspel in de verhouding tussen de burgemeester en de raad en binnen het college van burgemeester en wethouders. Hij somde op wat in die periode de hoogtepunten waren: de ontwikkeling van het havenplan, de bouw van de sociale werkplaats en van het nieuwe ziekenhuis, het carillon en het nieuwe plan 'Noord' (Ridderveld I). 'Mede ook door uw ambassadeurschap kreeg men in Den Haag meer oog voor de wensen van Alphen aan den Rijn.' In zijn dankwoord zei de burgemeester onder meer: 'Ik vraag mij nu nog wel eens af, waar ik indertijd de moed vandaan haalde te geloven dat het burgemeestersambt binnen mijn bereik lag. Ik heb het in Alphen getroffen. Ik ben erg gelukkig.'
Ter gelegenheid van Koninginnedag 1964 werd burgemeester Bruins Slot bevorderd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau. Dit had ongetwijfeld te maken met zijn 25-jarig ambtsjubileum.
In 1968 werd Z. Bruins Slot 65 jaar en ging met pensioen. Op donderdag 27 juni was er een hartverwarmend afscheid van het gemeentepersoneel. Het centrale thema van dit samenzijn was de bijzonder hartelijke en open verhouding tussen de burgemeester en zijn ambtenaren in de afgelopen elf jaar. Samen was er veel bereikt. De volgende dag was het officiële afscheid van burgemeester Bruins Slot. Tijdens een plechtige raadszitting kreeg hij de erepenning in goud van de gemeente en werd de belangrijkste oost-west verbinding in Alphen-Noord naar hem vernoemd; twee raadsbesluiten die zonder toestemming van de burgemeester waren genomen. De heer Bruins Slot erkende trots te zijn dat de singel naar hem zou worden vernoemd en wat betreft de toekenning van de penning zei hij: 'U hebt het te gek gemaakt. Ik geloof dat wij van elkaar houden.'De raad bood ook een zilveren theeservies aan, wat de burgemeester vooral zo dankbaar stemde omdat het in de eerste plaa ten pleziere van zijn echtgenote was. Tot slot droeg burgemeester Bruins Slot zijn ambtsketen over aan wethouder/ loco-burgemeester J. va den Berg. 'Ik ben blij hem te kunnen teruggeven aan de man van wie ik hem indertijd heb ontvangen. 'Na elf jaar moest Alphen aan den Rijn verder gaan zonder deze 'schipper naast God'.
Bruins Slot bleef na zijn pensionering aanvankelijk in Alphen wonen. Na de verkoop van zijn huis in de Hoorn verhuisde hij in 1972 met zij: vrouw naar Nijkerk. om in 1984 terug te keren naar Cederstraat nr. 57 te Alphen aan den Rijn; een jaar later zou hij overlijden. Zijn echtgenote bleef in Alphen wonen en stierf in 1988 in het ziekenhuis te Leiderdorp. Beiden zijn in Hoogeveen begraven
|
1903 - 1985 (82 jaar)
