De achternaam Koole komt vrij veel voor in Zuid-Holland en Zeeland. Lang niet al die Koole’s zijn bewijsbaar familie van elkaar. Tot nu toe heb ik zeker 13 stammen (en stammetjes) gevonden die (vooralsnog) niet terug te voeren zijn op de dezelfde stamvader. In vrijwel al die stammen komen meerdere schrijfwijzen van deze achternaam voor. Naast Koole, ook Koolen, Kole, Kolen, Coole en Cole. Bij een enkele tak is duidelijk dat de naam Koole een (versteend) patroniem is van de voornaam Cole.
Pannenkoekenrestaurant “De Kolenkit” te Schipluiden.
Van een van die takken Koole leefden leden eind 20e eeuw (en nog) in Schipluiden. Het pannenkoekenrestaurant de Kolenkit aan de Tramkade langs de Gaag in Schipluiden dankte zijn naam aan zijn eigenaar Koole. Dit knusse restaurant heeft in het begin van de 21e eeuw plaats gemaakt voor grote villa’s. Vlak ernaast is het nieuwe gemeentehuis gebouwd van de gemeente Midden-Delfland.
Wie op internet de afstamming van deze tak Koole probeert te vinden stuit al snel op Willem Koole, die op 7 april 1833 in Pijnacker wordt geboren als “onechte” zoon van Maria Koole. Maria woont volgens de doopakte van Willem in de Katwijksche buurt in Pijnacker. De stambomen op internet houden op bij Maria. Opmerkelijk is dat Willems moeder op zijn overlijdensakte Willemina Koole heet, maar dat lijkt een vergissing.
In het begin van de 19e eeuw worden er in het Westland en omgeving meerdere meisjes geboren met de naam Maria Koole, maar geen van hen is bewijsbaar de moeder van Willem. Erg begrijpelijk dus dat alle eerdere onderzoeken (voor zover op internet vermeld) daar doodlopen.
De moeder van de kinderen van Willem Koole is Lena van der Marel. In de huwelijksakte van Willem en Lena (20 mei 1870 in De Lier) wordt ook Maria als zijn moeder genoemd. Bovendien blijkt uit die akte dat Willem dan weduwnaar is van Trijntje van der Eik. Zijn huwelijk met Trijntje is op 29 april 1864, ook in De Lier. Ook in die huwelijksakte wordt Maria genoemd, maar de eerste twee getuigen blijken wellicht nog interessanter. En vooral de aangegeven relatie tot de bruidegom:
- Pieter Bouwmeester, van beroep schoenmaker, oud vijfentwintig jaren, wonende te Maasland, halve broeder van den bruidegom;
- Simon de Bruijn, van beroep koopman, oud acht en veertig jaren, wonende te Naaldwijk, zwager van de bruidegom.
Kennelijk is Willems moeder na zijn geboorte getrouwd met een Bouwmeester en heeft hij een halfbroer (Pieter) en een halfzus, die getrouwd is met een Simon de Bruijn. Op basis van die gegevens is Willems moeder snel gevonden. Het blijkt toch te gaan om een Willemina Koole (of Coole). Willems overlijdensakte is dus (wat dat betreft) accurater dan zijn geboorteakte en zijn twee huwelijksaktes.
Van Willemina is de akte van het huwelijk op 27 december 1834 in De Lier met Pleun Bouwmeester te vinden en die van haar overlijden op 21 september 1888, ook in De Lier. Daaruit blijkt dat zij de dochter is van Pieter Koole (of Coole) en Antje Zuidgeest en geboren is in 1810 of 1811 in Hof van Delft. Willemina en Pleun hebben onder meer een dochter Geertje, die in 1864 (twee weken voor het 1e huwelijk van Willem) trouwt met Simon de Bruijn. Het is dus overduidelijk dat Willemina de gezochte moeder is.
In het gemeentearchief van Delft is de huwelijksakte van Pieter Koole en Antje Zuidgeest te vinden (huwelijk op 20-12-1807 in ‘t Woudt), maar geen geboorten van kinderen tot die van zoon Cornelis op 1 mei 1813 in ’t Woudt). Ook geen geboorteakte dus van Willemina.
Terug dus naar het huwelijk van Willemina met Pleun Bouwmeester. In de huwelijkse bijlage zit een extract van de doopakte van Willemina, die als Willemijntje is gedoopt en wel op 7 mei 1811 in De Lier. Dus niet in Hof van Delft, zoals op haar overlijdensakte staat.
Nu Willems grootvader is gevonden, kan zijn verdere voorgeslacht vrij gemakkelijk worden aangevuld tot ca. 1600 terug. Zijn voorouders woonden in het Westland: De Lier en ’s-Gravenzande.